The only independent, not-for-profit HR Association in Belgium
is a proud member of the European Association of People Management (EAPM).
De onderhandelingen over het IPA zijn gestrand. De spagaat tussen de verwachtingen van de werknemers- en werkgeversvertegenwoordiging is te groot. De pers kondigt het failliet van dit soort onderhandelingen aan. Stemmen gaan op om loonsonderhandelingen opnieuw op sector- of organisatieniveau te organiseren.
Maar dat is iets wat we niet willen. Loononderhandelingen zijn namelijk een subtiele en tijdsintensieve dans. Op bedrijfsniveau heeft de onderhandelaar lans werkgeverskant één, twee of drie vakbonden voor zich. Het wordt een opbod binnen en tussen bedrijven en sectoren, een pecuniaire wedloop. Lokale vakbonden kunnen niet met lege handen komen en voeren dus de druk op om toch iets uit de brand te slepen, dat hoger is dan de 0,4% bovenop index.
Matiging van de stijging van de loonkost lijkt in tegenstrijd met de drang naar koopkrachtverhoging. Koopkrachtverhoging kan enkel als er productiviteitsstijging is en kan enkel voor zover het België met zijn eeuwige loonhandicap niet in de problemen brengt.
En dus wordt er na de komma onderhandeld, al wordt er wel eens vergeten dat België het enige land is met een automatische index, al is de basiskorf al aangepast.
Het is niet de eerste keer dat loononderhandelingen in een impasse zitten. De wetten van d onderhandeling leren ons dat beide partijen een redelijk maar toch extreem voorstel op tafel moeten leggen. Dat voorstel wordt dan met veel verontwaardiging ontvangen, waarna beide partijen zich terugtrekken en zich beraden en overleg plegen met hun achterban. Het zijn de rituelen van een steeds complexer wordend overlegmodel. En wanneer twee partijen niet akkoord gaan, kijken ze reikhalzend uit naar de Salomonsoordeel van een derde partij, in dit geval de overheid.
Maar moet dat wel zo? En moet dit nu? Er zijn objectieve vergelijkingen tussen België en de ons omringende landen. We weten dat veel organisaties het vandaag extra moeilijk hebben door Corona en de Brexit. Is het niet wat aberrant om nu over koopkrachtverhoging te spreken alleen omdat de agenda het zo bepaalt? Moeten we gemaskerd rond de tafel gaan zitten om dat vreemde spel te spelen op een moment dat de wereld zoals we die kenden schijnt te verdampen?
Het zijn vragen die we ons moeten stellen. Misschien zijn er wel andere topics die vandaag en in de toekomst belangrijker zijn dan 0,4 of 0,6% extra verhoging? Neem nu transitie, herorganisaties, omscholing, digitalisering. We verwachten een tsunami aan faillissementen. Als dit gebeurt komt een grote groep mensen op de arbeidsmarkt. Zou het niet een mooi moment zijn om een hervormingspakket op tafel te leggen om ons land qua flexibiliteit in de 21ste eeuw te sleuren? Kunnen we het, in de beste traditie van de tripartite, over ecommerce, flexicurity, inclusie, levenslang leren, rechtvaardigheid hebben?
Dit land heeft een nieuw maatschappelijk pact nodig. We hadden er eentje net na de tweede wereldoorlog; Wel, zonder COVID met een wereldoorlog te vergelijken, zouden we niet kunnen profiteren van een pact dat onze veerkracht als land vergroot en ons voorbereid op het post-covidtijdperk? Daarover kan een IPA ook gaan.
Ik stel meer vragen dan ik ze antwoord. En de vragen zijn op zich niet zo nieuw. Alleen, we slagen er niet in om een degelijk antwoord te formuleren. En de tijd tikt verder.
Het IPA is dood. Lang leve het IPA.
25/02/2021
Photo by Kateryna Babaieva from Pexels
Er is 1 brilliante reactie
3